Leeuwarder Courant, 26 april 1917

Het zijn woorden die honderd jaar geleden werden uitgesproken. Tijdens een heftige ruzie. Op 19 februari 1917. Het Nieuwsblad van Friesland geeft een inkijkje in de gebeurtenis: “’t Kwam door de woning. Die was den 32-jarigen Thijmen de V. door zijn huisbaas, Hendrik Leistra, opgezegd. Woede bij Thijmen, […]”.

Hendrik Leistra was veehouder en woonde op de Wâlddyk onder Westergeest. Hij werd in Niawier geboren op 12 juli 1885 en zal met zijn ouders Klaas Douwes Leistra en Rinske Spar van der Hoek meeverhuist zijn naar de Wâlddyk.
Daar trof het noodlot toen “tijdens een kort, maar hevig onweder” de boerderij in april 1910 door de bliksem werd getroffen. En totaal afbrandde. “Door den fellen wind kon zoo goed als niets gered worden en kwamen o.m. negen koeien in de vlammen om”. Enkele weken later kwam vader Klaas Douwes Leistra te overlijden. Op 4 juli 1910 in “huizinge A86”. Uit de rouwadvertentie in de Leeuwarder Courant blijkt dat zijn oudere broer en zus dan al het huis uit zijn. Hendrik bleef alleen achter bij zijn moeder Rinske Spar van der Hoek.

Tot Hendrik in november 1911 trouwde met de 26-jarige Janke Hulshoff [1885 – 1961] uit Surhuisterveen. En het ziet er naar uit dat zij zich ook vestigden aan de Wâlddyk onder Westergeest.

Hendrik lijkt een bemiddeld man te zijn geweest. In 1915 was hij mede koper van een stuk bouwland te Niawier, zijn geboortedorp. Daarnaast lijkt hij in Westergeest een woning te hebben gehad. Die hij verhuurde. Ik weet [nog] niet welke woning dat is geweest. Duidelijk is wel dat hij als huisbaas genoemd werd toen hij in februari 1917 polshoogte kwam nemen bij het snoeien van de bomen. Bij dit huis.
De Leeuwarder Courant schreef op 26 april 1917 dat “hij zijn orders uitdeelde aan één der bewoners”. Toen verscheen Thijmen de V. “eensklaps voor hem en mishandelde hem zoo pijnlijk, dat Leistra het niet gemakkelijk vergeten zal”.
Mogelijk woonde Thijmen toen nog in de woning, want het Nieuwsblad van Friesland schrijft: “Leistra beschouwde het werk van ’n snoeier bij de woning van beklaagde Thijmen, toen deze plots op Leistra aankwam”.

De paar gegevens die in de krant werden geschreven duiden op Thijmen de Vries. Thijmen die Vries werd geboren op 29 januari 1884 te Driesum in het gezin van Jarig Klazes de Vries en Jeltje Everts van der Wiel.

Vier jaar voor de mishandeling was hij getrouwd met de 27-jarige Korneliske van der Meer [1887 – 1975].
Samen kregen zij volgens mij vier kinderen:
 01-01-1914, Jarig
 20-04-1916, Ybele
 13-10-1917, Klaas
 12-12-1918, Grietje

Uit deze jaartallen blijkt dat zijn vrouw Korneliske ten tijde van de ruzie zwanger was. En ze hadden twee kleine kinderen.
Streed Thijmen voor zijn gezinnetje?

Hoe dan ook, er ontstond een woordenwisseling, die 19de februari 1917. Tussen boer Leistra en arbeider de Vries. Een woordenwisseling om 30 gulden. Een heftige woordenwisseling die uitliep op geweld – “Thijmen moet Leistra hebben aangegrepen. Met alle kracht. Later zaten de afdrukken van Thijmens nagels in Leistra’s vleesch. Om van blauwe plekken maar te zwijgen. Leistra kreeg ook nog een slag tegen z’n kinnebak”.

“… Ik lit dy net los … ik scil dy smoare … Ik kin dy wol yn’e kop bite … as ik dy by dei ef by nacht tsjin kom … oeral is wetter … !”.

Het zijn deze en dergelijke “verschrikkelijkheden” die Thijmen deels ontkende. Bovendien zou Leistra ook niet “werkeloos” zijn gebleven. De hele ruzie komt voor de rechter. En Thijmen krijgt straf.

• Thijmen de Vries overleed op 22 mei 1965. Hij en zijn vrouw liggen te Kollum begraven.
• Henrik Leistra overleed op 10 mei 1961. Drie maanden later stierf ook zijn vrouw Janke, op 23 augustus 1961.

Weet u meer te vertellen over deze gebeurtenissen of heeft u foto’s van de familie Leistra of de Vries? Ik hoor het graag en plaats een reactie onder deze ‘post’

bronnen:

• http://www.graftombe.nl
• http://www.allefriezen.nl
• Leeuwarder Courant
• Nieuwsblad van Friesland