Home » Posts tagged 'alde weinmakkerij'
Tagarchief: alde weinmakkerij
De mysterieuze melkbus
collectie Foestrumer Archief, met eigen accent.
Eelke Meinertswei 19 – Een foto. Getoond tijdens een fotoavond in De Tredder. Het onderwerp was ‘de boeren in Westergeest’. Deze avond de veehouders aan o.a. de Eelke Meinertswei. En toen viel het op. Die ene melkbus. Aan de kant van de weg. Ergens rond 1905 / 1907. Want toen is deze foto gemaakt. Langs de Eelke Meinertswei. Op een plek waar toch geen boerderij stond!? Wel een wagenmakerij – de Âlde Weinmakkerij.
Het is een uitdaging om dit mysterie te ontrafelen. Van wie was deze melkbus. Wie was daar boer? Of ….
bron HisGIS met eigen accent: de pijl wijst richting de Âlde Weinmakkerij.
De eerste stap is een zoektocht op HisGIS. Op de kaarten die daarin staan, wordt de bebouwing in Westergeest weergegeven. Bijgaande foto is een mix. Een mix van een kadastrale kaart uit 1832 plus een topografische kaart uit de jaren 1870-1935. Maar daarop geen bebouwing áchter de Âlde Weinmakkerij.
De zoektocht op HisGIS levert dus niets op.
Volgens Foestrumer Archief zou er mogelijk een Zwaagstra hebben gewoond? Mogelijk geeft dat meer duidelijkheid?
Op het kerkhof van Westergeest kan ik één Zwaagstra vinden. Boukje Zwaagstra [26 december 1875 – 20 mei 1959]. Zij trouwde op 28 mei 1904 met arbeider Klaas Zijlstra [05 maart 1869 – 30 juli 1952]. Haar ouders Durk Zwaagstra en Willemke Postma woonden op Kollumerzwaag, waardoor dit spoor naar de Zwaagstra’s in Westergeest spaak loopt.
1929, Kertiersreed – Het echtpaar links zijn Klaas en Baaije Zijlstra waren 25 jaar getrouwd. De man met sigaar is Klaas Kooistra, gehuwd met Willemke Zijlstra, die zoontje “Lytse Wierd”op schoot heeft. De overigen zijn van links naar rechts:Jitske, Ytsje en Ynskje Zijlstra. De oude baas rechts op de foto is Durk (vader van Baaije, dus de pake van de dames en de oerpake van lytse Wierd). De foto is genomen voor de woning van de familie Zijlstra. Zoon Dirk van Klaas en Baaije [Boukje] wilde niet op de foto [collectie Foestrumer Archief].
Het was bovendien niet ongebruikelijk dat melkbussen, na het melken, niet mee werden genomen naar huis. Maar dicht bij het vee aan de kant van de weg werd gezet. De melkrijder pikte de melkbus daar op en bracht die vervolgens naar de melkfabriek. In dit geval mogelijk Huisternoord te Oudwoude. Daar werd sinds 1899 melk verwerkt.
Zou het mogelijk zijn dat de mysterieuze melkbus van Klaas en Boukje Zijlstra – Zwaagstra is geweest? Dat Klaas achter de Âlde Weinmakkerij vee had lopen? En daar had gemolken waarna de melkbus daar klaar werd gezet om opgehaald te worden?
Het is slechts gissen. Het mysterie van de melkbus is nog niet écht opgelost.
Maar u kunt meehelpen om onze dorpsgeschiedenis completer te maken! Weet u meer over een familie Zwaagstra in Westergeest te vertellen of hebt u foto’s? Weet u meer over een boerenbedrijf achter de Âlde Weinmakkerij? Plaats dan een reactie onderaan deze ‘post’.
bronnen:
De klokluider
Eelke Meinertswei 21 “de Âlde weinmakkerij”
Gebouwd rond 1750. Eén van de karakteristiekste gebouwen uit het straatbeeld van Westergeest. Totdat het in 1990 plaats maakte voor nieuwbouw.
Op bijgaande foto staat de âlde weinmakkerij rechts afgebeeld. Links op de foto de toegangshekken tot de kerk en het kerkhof.
De âlde weinmakkerij was vanaf 1891 het domein van Berend van der Haak [1862 – 1950]. Berend was getrouwd met Berber Viersen [1866 – 1950]. Samen staan ze fier en trots op bijgaande foto. Berend was in Driesum al begonnen als wagenmaker en zette dat werk in Westergeest voort.
Eenmaal in Westergeest timmerde hij ook de lijkkisten. Maar hij beschikte niet altijd over voldoende hout. Als Berend werd ingelicht door de bode, gaf hij voerman Dirk H. Annema [1885 – 1978] de opdracht om hout te halen bij Oberman te Dokkum. Toen nog met paard en wagen. En desnoods op zondag!
Als de kist was getimmerd werd deze afgewerkt met een zwarte substantie.
In 1922 werd Berend door de Raad van Kollumerland c.a benoemd tot klokluider van Westergeest. [bijgaand bericht stond verscholen in het Nieuwsblad van Friesland, 09 mei 1922] Berend deed dat werk vol overgave en met een grote nauwkeurigheid. Op zijn werkbank stond daarom een wekker die ongeveer zes minuten voor 09:00 uur en 18:00 uur afliep – tijd voor Berend om naar de kerktoren te gaan. Een klus die hij tot bijna zijn 90ste jaar klaarde [klik om meer te lezen over de kerkklok]
Zijn zoon Pieter van der Haak nam de wagenmakerij over en het bedrijf werd langzaam maar zeker omgezet naar een timmerbedrijf. Pieter van der Haak [1898 – 1973] was getrouwd met Jitske van Assen [1904 – 1967].
Pieter van der Haak kwam als ouderling regelmatig op huisbezoek bij o.a. Jan en Wietske Merkus. Uit die periode stamt een prachtige anekdote: Jan Merkus ging trouw naar de kerk. Regelmatig kwam ouderling Pieter van der Haak op [huis]bezoek. Zo’n bezoek verliep volgens een vast ritueel: Jan deed de pet af en zei: “No Pieter begjin mar“. Pieter deed dan zijn verhaal, las een stukje uit de bijbel – dan kwam er een traan – en zei Jan: “Ja Pieter, sa is’t“.
Daarna kwam de pet weer op.
In 1951 werd het bedrijf voortgezet door Pieter van Haak en schoonzoon Jabik Bijlstra en groeide het bedrijf verder uit. In 1983 hebben de zonen het bedrijf overgenomen van hun vader Jabik Bijlstra. Inmiddels is het Bouwbedrijf Van der Haak en Bijlstra uitgegroeid tot een middelgroot bouwbedrijf. Rond 2012 voerde het bedrijf herstelwerkzaamheden uit aan de eeuwenoude kerk van Westergeest.
Vandaar dat negentig jaar nadat zijn overgrootvader voor het eerst als officiële klokluider de kerktoren bezocht, Oebele Bijlstra in 2012 het vergulde haantje weer op dezelfde kerktoren plaatste.
Foto gemaakt door Sake Beerstra [RTV NOF]
Deze post maakt deel uit van de QR-kuier
hystoblog 