hystoblog

Home » 2015 » oktober

Maandelijks archief: oktober 2015

Timmerman kóópt huis

Leeuwarder Courant, 09 december 1895

Leeuwarder Courant, 09 december 1895

1895. Een jongeman las bijgaande advertentie. Lonkte naar een eigen huis. Een eigen gezinnetje.

Drieentwintig jaar eerder, 7 oktober 1872. In Westergeest werd timmerman Hermanus van der MEULEN vader. Hij en zijn vrouw Aaltje de BOER kregen een zoon, Anne van der MEULEN.

Hermanus was op 14 mei 1863 getrouwd. Zijn vrouw Aaltje overleed op 49-jarige leeftijd toen zoon Anne een tiener was. Op 6 augustus 1886, in huizinge 67 wijk A. Er werd aangifte van overlijden gedaan door de buren, de 28 jarige Jacob LOONSTRA en de 26 jarige Sipke SLOOT. Ik noem deze ‘aangevers’ omdat zo’n vier jaar later Hermanus hertrouwd. Op 17 mei 1890. Met de zus van Jacob LOONSTRA, Antje LOONSTRA. Beiden zijn kinderen van Date Dates LOONSTRA en Lijsbert Jacobs de BREE – dus telgen uit de bekende Loonstra-familie op Keatlingwier. Hermanus woonde [later] ook aan de Eelke Meinertswei, naast de smederij.

Maar terug naar zoon Anne. Want Anne las op een zeker moment bijgaande advertentie. Hij lonkte naar een eigen huis. En hij kocht op vrijdag 13 december 1895 de woning plus grond van Tjerk Harts MEDEMBLIK. Op Keatlingwier. Want Anne had trouwplannen. Op 23 mei 1896 trouwde hij met Dieuwke HAALSTRA [1873 – 1961]. Voor zover ik kan nagaan kregen ze drie kinderen: Hermanus [1897], Wytse [1899] en Lammert [1901]. Hermanus komt op 28 juni 1906 te overlijden als hij negen jaar jong is.

Anne overleed op 22 mei 1936. Te Driesum.

En nu u, a.u.b. – als u meer weet over Anne van der MEULEN of Tjerk Harts MEDEMBLIK, of over één van de anderen, dan nodig ik u graag uit om te reageren ! Samen maken wij onze d[dorps]geschiedenis dan completer.

De schijn van kalmte.

Grietje van ASSEN - de JONG en Roel RAAP [eigen collectie]

Grietje van ASSEN – de JONG en Roel RAAP [eigen collectie] 

Een normaal straatbeeld, rond 1955. De sleur werd even onderbroken door een fotograaf. Voor een ‘kiekje’.

Melkboer Roel RAAP [1899 – 1979] ventte melk in Westergeest. Met paard en wagen. Eén van zijn klanten was weduwe Grietje van ASSEN – de JONG [1902 – 1995]. Zij staat op de foto klaar met een eigen pan.

Roel RAAP werd in 1899 te Driesum geboren in het gezin van Sijbren Roelofs RAAP en Hendrikje VEENSTRA. Hij trouwde in 1924 met Antje KRAMER.

Het ziet er vredig uit, op deze foto’s. Roel had paard en wagen onder controle. Maar dat was niet altijd zo. Op de Facebook-pagina van Âld Driesum◥ vertelt Jelle Postma van het op hol geslagen paard en wagen. Het paard kwam toen met “de brijkarre” maar zonder Roel langs hun huis rennen. Op de brug bij Driesum kon het tij worden gekeerd. En kreeg een buurtbewoner het paard weer bij de teugels.

Op 21 november 1979 kwam de Driesumer Roel te overlijden.

Grietje de JONG werd op 16 november 1902 geboren. In het gezin van Jan de JONG en Sjoerdje KORF◥. Zij groeide op aan de Kalkhúswei. En heeft daar ook vrijwel haar hele leven gewoond. Een zwaar leven – al heel jong verloor zij haar moeder. Haar broers vertrokken voorgoed naar de Verenigde Staten.

In 1925 trouwde ze met Goaitzen Heines van Assen [1901 – 1943], later kaasmaker en melkpoedermaker op Huis ter Noord. Hij had een vaste betrekking. De vooruitzichten waren zonnig. Samen kregen ze tien kinderen: vier jongens en zes meisjes. Maar het geluk keerde. Midden in de oorlog. Gooitzen stierf op 4 februari 1943 door een hartinfarct. De oudste van de kinderen [Heine fan Assen◥] was toen 17 jaar, de jongste [Auke van Assen] net twee.

In 1961 vond zij haar geluk weer terug en trouwde zij op 04 mei met een visboer uit Dokkum, Pieter Zijlstra◥.

Tijdens haar leven hing in een keurig lijstje de tekst God heeft ons geen kalme reis beloofd, maar wel een behouden aankomst aan de muur van haar woonkamer. En haar reis was zeker niet kalm. Ze heeft aan het graf gestaan van haar beide mannen. Maar ook van eigen kinderen, voordat zijzelf op 18 oktober 1995 stierf.

En nu u – als u meer weet over Roel RAAP of Grietje de JONG, reageer dan op deze ‘post’. Help onze dorpsgeschiedenis completer te maken.


bronnen:

“wees getrouw”

Jan STEENSTRA [1880 - 1965] [foto eigen collectie]

Jan STEENSTRA [1880 – 1965] [foto eigen collectie]

Oude woorden op een nieuw medium. Woorden van een stamvader. Want dat was hij. Stamvader Jan STEENSTRA. Hij werd op 24 januari 1880 geboren. Als tweede kind van Jan Roelofs STEENSTRA [1852 – 1918] en Wemeltje DIJKSTRA [1852 – 1942].

Op 17 mei 1902 trouwde Jan met Antje van der MEER [1878 – 1943]. Ze kregen zes kinderen. Werden pake en beppe van 23 kleinkinderen. En deze kleinkinderen zijn op hun beurt al weer pake en beppe …

De laatste woorden die hij zijn kleinkinderen nog kon zeggen waren “wees getrouw”. Woorden vanaf zijn sterfbed. Fluisterend gesproken.

Jan groeide op zoals zovele Christelijke pubers. Hij was wel enigszins kerkelijk maar “de warmte van de liefde en de beslistheid van het geloof waren er zeker niet”. Dat veranderde toen Wemeltje en hij in 1904 hun eerste, 5 maanden oude, zoontje Jan verloren. Hij zou later aan zijn andere kinderen hebben gezegd: “Toen de Here dit lam heeft genomen, heeft hij dit schaap van Zijn kudde goed geleerd om op de Here te zien”.

Jan bereikte een hoge ouderdom en bezat een heldere geest. Tot vlak voor zijn overlijden ging hij nog twee keer per zondag naar de kerk. Maar voor Kerst 1965 ging het snel achteruit. Hij was “soms afwezig” en onbereikbaar. Vlak na die kerstdagen overleed hij, 85 jaar oud.

Jan STEENSTRA op latere leeftijd [foto eigen collectie]

Jan STEENSTRA op latere leeftijd [foto eigen collectie]

Zijn lievelingslied was

Vaste rots van mijn behoud

Als de zonde mij benauwd,

Laat mij steunen op Uw trouw;

Laat mij rusten in Uw schauw

Waar het bloed, door U gestort

Mij de bron des levens wordt.

Dát was bij hem waarheid en werkelijkheid. Dát wilde deze stamvader zijn nageslacht meegeven. Met een stem waarin de kracht al ontbrak. In dat fluisterend “wees getrouw”.

En toen stierf hij. Op 27 december 1965.

En nu u – als u meer weet te vertellen over Jan STEENSTRA, schroom dan niet om te reageren op deze ‘post’. Help het verhaal completer te maken.


Bron o.a. preek gehouden tijdens de afscheidsdienst van Jan STEENSTRA.

Westergeest getroffen door tsunami

tsunami, bron: wikipedia

tsunami, bron: wikipedia

De tsunami wierp zich op de toenmalige Friese kust. Met golven tot 5 meter. Met een kracht die tot 10 meter grote bomen omver stootte. Veengronden werden landinwaarts geworpen. Het landschap veranderde drastisch.

Het was een catastrofe van apocalyptische omvang. De oorzaak was een onderzeese aardverschuiving voor de Noorse kust. Zo’n 8000 jaar geleden. Maar de gevolgen zijn nog steeds vindbaar.

In 1881 schreef de Leeuwarder Courant over de “groote hoeveelheid hout welke men uit den bodem haalt, tengevolge van de verbreeding van het kanaal ‘de Zwemmer’”. Het was “schier niet te gelooven”. Honderd wagens vol fossielhout of kienhout, overblijfselen van bossen die het land hadden bedekt. De stammen en stronken zakten steeds dieper weg in het zurige natte veen. Het hout werd van zuurstof afgesneden en zodoende goed geconserveerd.

In de ‘Tegenwoordige Staat van Friesland’ [deel 1] wordt een bijzonderheid genoemd die mogelijk op een tsunami duidt: “In die oorden daar en tegen, daar men nu de hooge Veenen heeft, worden niet zelden heel en halve boomen, of afgekapte boomen en wortels, in de aarde gevonden, sommigen zelfs tot een aanmerkelyke diepte; doch allen met de toppen Zuidoost, en met de wortelen Noordwestwaards gekeerd; dus door hunne strekking aanwyzende, van waar de bovengrond gekomen zy”.

In 1969 werden de fierljepwedstrijden bij de Âldswemmer gehouden. Tijdens een fierljepwedstrijd kwam een fierljepper in aanraking met een kienstobbe. Het gevaarte bleek zo’n 3 x 2.80 mtr. te zijn. De stobbe werd in 1970 met groot materieel naar een speciale plek in het dorp gebracht. Op de kruising Prellewei – Eelke Meinertswei kreeg het een ereplek.

De keinstobbe van Westergeest 1987 [eigen foto]

De keinstobbe van Westergeest 1987 [eigen foto]

Duizenden jaren was de stobbe onaangetast gebleven. Maar op de ereplek in ons dorp kreeg de tand des tijds vat op het hout. De stobbe verdween langzaam maar zeker. Wat voorlopig nog resteert is een plek in ons dorpswapen.

Voorlopig, want er liggen nog veel meer kynstobben rondom ons dorp …. Wordt vervolgd?

“En nu u” – hebt u/jij meer informatie over dit onderwerp, schroom dan niet …..


bronnen: